Dùm hay Giùm: Từ nào đúng chính tả? Cách sử dụng đúng cách?

Bạn đang băn khoăn từ “Dùm hay giùm” viết đúng chính tả? Vốn dĩ âm “D” và “Gi” rất dễ bị nhầm lẫn trong cách viết mặc dù phát âm giống nhau. Theo dõi bài viết hôm nay của Chanh Tươi Review để được giải đáp nhé!

Dùm hay giùm: Từ nào viết đúng chính tả?

'Dùm" và "giùm" và dễ là hai từ có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Trong giao tiếp hàng ngày, chúng có cách phát âm tương tự, nhưng theo từ điển tiếng Việt, chúng mang hai ý nghĩa khác biệt: một từ có ý nghĩa và một từ vô nghĩa.

Dùm nghĩa là gì?

Từ "dùm" thực sự chỉ là sự biến thể trong cách phát âm theo thói quen của những người ở các vùng miền khác nhau, mà không chứa đựng ý nghĩa cụ thể.

Giùm nghĩa là gì?

Từ "giùm" mang ý nghĩa là thực hiện hoặc yêu cầu người khác thực hiện một công việc nào đó. Thường đi kèm với động từ và đặt trước danh từ chỉ người hoặc vật. Việc sử dụng từ "giùm" có thể tạo cảm giác lịch sự và chân thành trong giao tiếp.

Khi áp dụng đúng ngữ cảnh, "giùm" có thể mang đến các ý nghĩa khác nhau và đóng vai trò nhất định:

• Mang ý nghĩa nhờ người khác: Khi kết hợp với động từ, từ "giùm" thể hiện sự tôn trọng khi ta cần sự giúp đỡ mà không mang tính ra lệnh hay ép buộc. Sử dụng từ ngữ lịch sự có thể làm cho người đối diện cảm thấy thoải mái và không bị áp đặt.
• Mang ý nghĩa giúp đỡ người khác: "Giùm" được sử dụng để thể hiện lòng lịch sự và chân thành trong việc giúp đỡ người khác. Hành động này phản ánh sự chân thành và tình cảm, không phải từ sự ép buộc. Việc sử dụng từ ngữ khéo léo có thể tạo nên một cảm giác tinh tế và thông cảm, ví dụ như: "Để tớ giùm cậu bê chồng sách này nhé."

“Dùm hay giùm” viết đúng chính tả?

Từ phần giải nghĩa trên có thể thấy “giùm” mới là từ đúng chính tả, “dùm” là từ sai chính tả và không mang ý nghĩa gì. Không có từ “dùm” trong tự điển Tiếng Việt.

Tại sao lại có sự nhầm lẫn giữa hai từ “giùm” và “dùm”

Nguyên nhân khiến mọi người thường nhầm lẫn giữa "giùm" và "dùm" phần lớn xuất phát từ cách phát âm tương đối giống nhau của hai từ này. Điều này đặc biệt phổ biến trong các vùng miền khác nhau của Việt Nam, nơi có sự đa dạng ngôn ngữ và cách phát âm.

Miền Bắc thường phát âm là "giùm," trong khi miền Nam thì thường là "dùm." Sự đa dạng này dẫn đến sự không đồng nhất trong cách phát âm và thậm chí khi viết chính tả.

Một nguyên nhân khác là việc người ta không phân biệt rõ giữa "giùm" và "dùm" và thường xuyên phát âm sai, đặc biệt là khi chữ "gi" và chữ "d" được sử dụng. Điều này dẫn đến việc mất tính nhất quán và dễ gây nhầm lẫn khi viết chính tả hai từ này.

Ví dụ sử dụng từ “giùm” đúng cách trong câu

Các từ đi cùng từ “giùm” phổ biến": Làm giùm, mua giùm, hỏi giùm, xách giùm, mang giùm, ăn giùm,…

Đối với ý nghĩa: Mang ý nghĩa nhờ người khác

Trong việc chúng ta cần sự hỗ trợ từ người khác, việc sử dụng từ ngữ tế nhị và lịch sự là quan trọng để tạo ra giao tiếp hiệu quả. Nó không chỉ giúp chúng ta tạo ấn tượng tích cực mà còn làm cho mọi người có cảm giác thoải mái và tôn trọng. Tránh sử dụng ngôn ngữ cộc lốc và hãy diễn đạt ý một cách ngắn gọn để tránh gây khó chịu cho người nghe.

VD:

• Bạn có thể mua giùm tôi một chai nước không?
• Anh ơi, có thể xách giùm tôi túi đồ nặng này lên tầng được không?
• Con gái có thể lấy giùm mẹ một chiếc ghế ngồi được không?
• Bạn có thể giải thích giùm mình bài tập này không? Mình chưa hiểu bài lắm!
• Bạn có thể đặt giùm tôi một vé máy bay sang Nhật Bản vào cuối tuần này không?

Đối với ý nghĩa: Mang ý nghĩa giúp đỡ người khác

Khi sử dụng từ "giùm" trong câu, ý nghĩa là bạn đang diễn đạt sự sẵn sàng giúp đỡ người khác, thể hiện lòng lịch sự và chân thành của bạn đối với họ. Hành động giúp đỡ này nên phát sinh từ lòng tự nguyện và chân thành, chứ không nên là kết quả của áp đặt quá mức khi sử dụng từ "giùm" trong ngữ cảnh này.

VD:

• Nếu bạn không ngại, tôi có thể xách giùm bạn túi đồ này.
• Bạn để tôi mang giùm balo nhé!
• Cô ấy mang giày giùm người phụ nữ đang mang thai kia.
• Để anh lái xe giùm cho nhé!
• Để tôi chuyển giùm bức thư này cho cậu ấy nhé!

Chính tả và vai trò của chính tả

Chính tả là hệ thống quy ước ngôn ngữ giúp truyền đạt thông tin bằng chữ viết, đồng thời đảm bảo sự hiểu thống nhất nội dung văn bản. Mặc dù chính tả mang tính chất xã hội và không linh hoạt, nhưng đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt trong giao tiếp viết.

Việc sử dụng chính tả đúng đắn không chỉ là vấn đề thẩm mỹ văn bản mà còn ảnh hưởng đến mặt kinh tế và hiệu suất công việc. Chính tả giúp phát triển năng lực sử dụng ngôn ngữ viết và giao tiếp, nhưng thách thức hiện tại là nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, thường gặp khó khăn trong việc duy trì đúng chính tả, làm mất đi tính chuyên nghiệp và thẩm mỹ của văn bản.

Nguyên nhân của sai lỗi chính tả có thể xuất phát từ việc không nắm vững ngữ âm, không hiểu rõ ngữ pháp tiếng Việt, hay thiếu sự chú ý khi thực hiện chính tả nghe viết. Đồng thời, ảnh hưởng từ việc nghe người lớn nói sai chính tả từ nhỏ, cũng như thiếu hiểu biết về một số quy tắc chính tả, đều là những nguyên nhân chính khiến cho hiện tượng sai lỗi chính tả trở nên phổ biến.

Mỗi chúng ta cần lưu ý để nghe-nói-đọc-viết tiếng Việt một cách chính xác. Điều này là nét văn hóa đáng tự hào của dân tộc Việt Nam và con người Việt Nam!

• Lãng mạn hay Lãng mạng: Từ nào viết đúng? Các ví dụ cụ thể?
• Giải nghĩa: Cọ xát hay Cọ sát - Từ nào đúng chính tả?
• Sui gia hay Xui gia: Từ nào đúng chính tả? Cách sử dụng?

Kết luận:

Giùm là từ viết đúng chính tả. Dùm là từ viết sai chính tả và không có ý nghĩa. Bạn cần lưu ý để tránh việc sử dụng nhầm lẫn hai từ này nhé! Hy vọng qua bài viết này của Chanh Tươi Review,  bạn đã giải đáp được "dùm hay giùm" và cách ứng dụng trong thực tế nhé!