Top ngày lễ tháng 1 dương lịch, âm lịch quan trọng nhất năm 2024

Hôm nay, tôi sẽ cùng bạn tìm hiểu những ngày lễ tháng 1 âm lịch, dương lịch năm 2024 này để giúp bạn dễ dàng hơn trong việc chuẩn bị, sắp xếp kế hoạch của mình. Ngày lễ mang ý nghĩa nhằm kỷ niệm, tưởng nhớ những con người vĩ đại hy sinh vì đất nước, những sự kiện to lớn mang tính quyết định... Tháng 1 là tháng khởi đầu của năm mới, vì thế mà có nhiều ngày lễ quan trọng diễn ra trong tháng 1.

Ngày lễ tháng 1 của Việt Nam và Thế giới (theo Dương lịch)

1. Ngày Tết Dương lịch (1/1)

Nguồn gốc lịch sử: Vào thời kỳ tiền Cơ đốc giáo theo lịch Julius (lịch Gregorius), ngày Tết Dương lịch được dành tặng cho Janus, một vị thần của cửa vào và sự khởi đầu, tên của tháng 1 cũng có nguồn gốc từ vị thần này (January).

Ý nghĩa: Là dịp lễ quan trọng trong năm của nhiều dân tộc và nền văn hóa trên thế giới. Đây là ngày đầu tiên của một năm mới nên mọi người sẽ thường được nghỉ và sum vầy, tụ họp cùng gia đình

Những hoạt động diễn ra: Vào đêm ngày 31/12, sẽ có những màn pháo hoa rực rỡ trên bầu trời. Mọi người sẽ cùng nhau vui chơi, ăn uống, tham gia các hoạt động giải trí... Một số quốc gia còn có các phong tục riêng để chào đón năm mới.

2. Ngày truyền thống Học sinh, sinh viên Viêt Nam (9/1)

Nguồn gốc lịch sử: Trong những năm 1949 - 1950, phong trào đấu tranh của thanh niên, học sinh, sinh viên các đô thị diễn ra liên tục, rầm rộ và rộng khắp, tiêu biểu nhất là ở Sài Gòn - Gia Định. Ngày 09/01/1950, Đoàn thanh niên Cứu Quốc và Đoàn học sinh, sinh viên Sài Gòn - Gia Định - Chợ Lớn đã tổ chức vận động trên 10.000 nhân dân, trong đó đông đảo nhất là học sinh, sinh viên xuống đường.

Trần Văn Ơn - người thanh niên tiêu biểu cho lòng yêu nước và ý chí đấu tranh bất khuất của học sinh, sinh viên, sau khi đã dũng cảm hứng chịu những xô đẩy và dùi cui để che chở cho các em học sinh nhỏ tuổi hơn, anh đã bị trúng đạn và hy sinh khi chưa tròn 19 tuổi. Cái chết của anh đã gây tiếng vang lớn, có tác động rộng khắp trong phong trào đấu tranh của dân chúng Sài Gòn sau đó.

Trong Đại hội toàn quốc Liên đoàn Thanh niên Việt Nam lần thứ nhất tháng 2 năm 1950 tại Việt Bắc đã quyết định lấy ngày 09/01 hàng năm là Ngày truyền thống học sinh - sinh viên.

Ý nghĩa: Là mốc lịch sử quan trọng, tôn vinh truyền thống tốt đẹp cũng như những đóng góp của học sinh, sinh viên trong phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc. Khơi gợi lòng tự hào, tự tôn dân tộc, vun đắp lý tưởng, bồi dưỡng lòng yêu nước, khích lệ lực lượng học sinh, sinh viên hăng say học tập, nghiên cứu khoa học, phát triển đất nước.

Những hoạt động diễn ra: Tổ chức lễ kỷ niệm, trao danh hiệu ''Sinh viên 5 tốt'', trao giải thưởng Sao tháng Giêng, tuyên dương các em học sinh có thành tích tốt trong học tập và giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra còn có 1 vài hoạt động khác.

3. Ngày Tưởng niệm Holocaust quốc tế (27/1)

Nguồn gốc lịch sử: Ngày tưởng niệm Holocaust quốc tế là một ngày tưởng niệm vô cùng đặc biệt. Nó được ra đời vào ngày 27/1 để kỷ niệm thảm kịch của Holocaust xảy ra trong Thế chiến II. Với mục đích tưởng nhớ cuộc diệt chủng dẫn đến cái chết của 6 triệu người Do Thái. Cùng với đó là 11 triệu người khác, bởi chế độ Đức quốc xã và các chính phủ của nó.

Ngày quốc tế này đã được Nghị quyết Đại hội đồng Liên Hợp Quốc 60/7 chỉ định. Vào ngày 1/11/2005 tại phiên họp gồm toàn thể chính phủ lần thứ 42, nghị quyết này đã được thông qua sau một phiên họp đặc biệt.

Ý nghĩa: 

• Tỏ lòng tưởng nhớ các nạn nhân của thảm kịch này và tái khẳng định cam kết kiên định chống lại chủ nghĩa bài Do Thái, phân biệt chủng tộc và các hình thức không khoan dung khác có thể dẫn đến bạo lực.
• Nhắc nhở các quốc gia thành viên LHQ cần chia sẻ trách nhiệm tập thể trong việc giải quyết những di chứng, duy trì các chính sách tưởng niệm, bảo vệ các di tích lịch sử, đồng thời thúc đẩy giáo dục, tài liệu, nghiên cứu về cuộc diệt chủng.

Những hoạt động diễn ra: 

• Ngày 27/1/2021, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cùng phối hợp với Đại sứ quán Israel tại Việt Nam cùng sự có mặt của Đại sứ quán CHLB Đức. Tất cả tham dự tổ chức Lễ tưởng niệm các nạn nhân Holocaust. Với chủ đề vô cùng đặc biệt “Đối mặt với Hậu quả thảm họa Diệt chủng Holocaust”.
• Ngày 27/4, tại Trung tâm tưởng niệm nạn nhân Do Thái Yad Vashem ở Jerusalem. Với 6 nạn nhân trong số những người Do Thái sống sót sau nạn diệt chủng. Họ đã cùng nhau thắp 6 ngọn đuốc tượng trưng cho hơn 6 triệu người thiệt mạng.

4. Ngày Quốc tế Giáo dục (24/1)

Nguồn gốc lịch sử: Ngày 24/1 được tuyên bố là Ngày Quốc tế Giáo dục theo nghị quyết đã được Đại hội đồng Liên hợp quốc (UNGA) thông qua vào ngày 3 tháng 12 năm 2018. Sau đó, vào ngày 24 tháng 1 năm 2019, Ngày Quốc tế Giáo dục đầu tiên đã được tổ chức. Thông điệp của UNGA đang được lan truyền trên toàn cầu. Những nỗ lực chân thành của họ trên toàn thế giới đã cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn trong việc cải thiện một cá nhân được giáo dục tạo thành một xã hội có văn hóa , được hỗ trợ với sự lạc quan và tích cực.

Ý nghĩa: Kỷ niệm vai trò của giáo dục trong việc mang lại hòa bình và phát triển bền vững toàn cầu, phổ biến giáo dục như những nhu cầu và đặc quyền cơ bản. Hành động để bảo vệ giáo dục thông qua việc phục hồi, tăng cường hòa nhập và ngăn chặn tình trạng bỏ học. Giáo dục là quyền của con người, là trách nhiệm của công chúng.

Những hoạt động diễn ra: Vào ngày 24/1/2022, UNESCO đã kỷ niệm Ngày Quốc tế Giáo dục lần thứ tư với chủ đề “Thay đổi khóa học, chuyển đổi giáo dục”. Sự kiện này sẽ tạo ra cuộc tranh luận xung quanh việc làm thế nào để tăng cường giáo dục như một nỗ lực công và lợi ích chung, làm thế nào để định hướng chuyển đổi kỹ thuật số, hỗ trợ giáo viên, bảo vệ hành tinh và khai mở tiềm năng trong mỗi người để đóng góp cho hạnh phúc tập thể và ngôi nhà chung của nhân loại.

Ngày nay trên thế giới có khoảng 258 triệu trẻ em và thanh niên chưa được đến trường; 617 triệu trẻ em và thanh thiếu niên không thể đọc và làm toán cơ bản; 40% trẻ em gái ở châu Phi cận Sahara mới hoàn thành chương trình trung học cơ sở và khoảng 4 triệu trẻ em và thanh thiếu niên tị nạn phải nghỉ học. Quyền giáo dục của họ đang bị vi phạm nghiêm trọng đòi hỏi các nước và cộng đồng quốc tế phải hành động. 

Ngày lễ tháng 1 theo Âm lịch tại Việt Nam

1. Tết Nguyên Đán (1/1)

Nguồn gốc lịch sử: Văn hóa Đông Á - thuộc văn minh nông nghiệp lúa nước - do nhu cầu canh tác nông nghiệp đã "phân chia" thời gian trong một năm thành 24 tiết khí khác nhau (và ứng với mỗi tiết này có một thời khắc "giao thừa") trong đó tiết quan trọng nhất là tiết khởi đầu của một chu kỳ canh tác, gieo trồng, tức là Tiết Nguyên Đán. Sau này được biết đến là Tết Nguyên Đán. Năm mới của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi nền văn mình lúa nước cổ đại.

Ý nghĩa: Tết Nguyên đán là thời điểm giao thoa giữa trời và đất. 

Tết Nguyên đán là dịp để tỏ lòng thành kính với ông bà tổ tiên.

Tết Nguyên đán là ngày may mắn và hy vọng.

Tết Nguyên đán là thời gian để gia đình quây quần bên nhau.

Những hoạt động diễn ra:

Một số hoạt động tết truyền thống bao gồm sắm tết, mua tranh tết, câu đối, hoa đào, hoa mai, cây quất, bày mâm ngũ quả, làm bánh chưng... 

Vào ngày tất niên, các thành viên trong gia đình tụ họp lại để ăn bữa cơm ấm cúng. Sau đó là sắp dọn bàn thờ và chờ đón khoảnh khắc giao thừa với những màn pháo hoa rực rỡ. Gửi cho nhau lời chúc tốt đẹp.

Trong 3 ngày đầu năm, mọi người sẽ đi thăm viếng người thân, chúc tết, lì xì cho trẻ em. Và còn rất nhiều hoạt động, phong tục khác.

2. Tết Nguyên Tiêu (15/1)

Nguồn gốc lịch sử: Tiến sĩ (TS) Trần Long, Giảng viên khoa Văn hóa học, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM) cho biết Tết Nguyên tiêu tại Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc.

Qua thời gian, lễ tết này được bổ sung nhiều yếu tố của văn hóa Đông Á, vì thế nguồn gốc của nó cũng được lý giải theo nhiều hướng khác nhau.

Theo TS Trần Long, hiện nay, có nhiều tài liệu và nhiều câu chuyện viết về nguồn gốc của Tết Nguyên tiêu, hư có thực có. Giai thoại được truyền tai nhiều nhất liên quan đến một con thiên nga của thiên đình bay xuống hạ giới và bị một người thợ săn bắn chết. Ngọc Hoàng nghe tin thì nổi giận, sai một đội quân đến ngày Rằm tháng Giêng xuống phóng hỏa để thiêu trụi mọi thứ ở trần gian.

May thay trong số các quan ở thiên triều có một vị không đồng tình với Ngọc Hoàng, đã xuống hạ giới để bày cách cho con người thoát khỏi đại họa. Theo lời của vị quan, đúng ngày này, nhà nào cũng treo đèn lồng màu đỏ nên Ngọc Hoàng cứ nghĩ lệnh phóng hỏa đã được thi hành. Nhờ đó người trần gian thoát nạn. Từ đó, tại Trung Quốc cứ đến ngày này, nhà nhà đều treo đèn lồng như một cách trả ơn vị ân nhân trên thiên đình.

Ý nghĩa: Tết Nguyên Tiêu nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới, “Nguyên” nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” nghĩa là đêm. Ngoài ra Tết Nguyên Tiêu còn được gọi là Tết Thượng Nguyên để phân biệt với Tết Trung Nguyên (Rằm tháng bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng mười).

Những hoạt động diễn ra: Vào ngày lễ này mỗi gia đình thường sẽ bày một mâm cỗ cúng để thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, ông bà tổ tiên câu mong năm mới an lành và nhiều tài lộc.

 Đối với người Hoa đây là ngày lễ hoa đăng, thả đèn lồng cầu nguyện cho năm mới bình an thì ở Việt Nam vào ngày lễ này các Phật tử các nơi đều kéo về viếng chùa lễ Phật cầu mong gia đạo bình an.

Các ngày lễ tháng 1 khác bạn cần biết 

Ngoài những ngày lễ quan trọng kể trên thì tháng 1 còn có những ngày lễ khác bạn có thể quan tâm như:

• 6/1/1946: Tổng tuyển cử bầu Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
• 7/1/1979: Chiến thắng biên giới Tây Nam chống quân xâm lược.
• 13/1/1941: Khởi nghĩa Đô Lương.
• 11/1/2007: Việt Nam gia nhập WTO.
• 27/1/1973: Kí hiệp định Paris.

Trên đây là tất cả những ngày lễ tháng 1 tôi muốn giới thiệu với bạn, hy vọng bạn có thể chủ động sắp xếp được công việc để có kì nghỉ lễ vui vẻ và trọn vẹn nhất.